พรบ.เดินอากาศ หรือ พระราชบัญญัติการเดินอากาศ เป็นกฎหมายสำคัญที่กำกับดูแลอุตสาหกรรมการบินในประเทศไทย มีเป้าหมายเพื่อควบคุมมาตรฐานด้านความปลอดภัย กำหนดกฎเกณฑ์เกี่ยวกับอากาศยาน และป้องกันการละเมิดกฎหมายทางอากาศ

วัตถุประสงค์ของ พรบ.เดินอากาศ

พรบ.เดินอากาศมีวัตถุประสงค์หลักดังนี้:

วัตถุประสงค์ รายละเอียด
ควบคุมมาตรฐานความปลอดภัย กำหนดมาตรฐานด้านความปลอดภัยของการบิน
กำหนดกฎเกณฑ์การจดทะเบียนอากาศยาน เจ้าของอากาศยานต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดของ CAAT
ควบคุมกิจการเกี่ยวกับการบิน ออกใบอนุญาตให้บุคคลหรือองค์กรดำเนินธุรกิจด้านการบิน
ส่งเสริมมาตรฐานสากล ปฏิบัติตามมาตรฐานขององค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (ICAO)
รักษาความมั่นคงทางอากาศ ป้องกันภัยคุกคามด้านการบินและความมั่นคงของประเทศ

องค์กรที่เกี่ยวข้องกับ พรบ.เดินอากาศ

พรบ.เดินอากาศกำหนดให้องค์กรหลักทำหน้าที่กำกับดูแล ได้แก่:

องค์กร หน้าที่
สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (CAAT) ออกใบอนุญาต ตรวจสอบมาตรฐาน และกำกับดูแลอุตสาหกรรมการบิน
บริษัท วิทยุการบินแห่งประเทศไทย จำกัด (AEROTHAI) ควบคุมการจราจรทางอากาศ
กรมท่าอากาศยาน (DOA) ดูแลและพัฒนาท่าอากาศยานของรัฐ
การท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย (AOT) บริหารจัดการท่าอากาศยานหลักของประเทศ

การจดทะเบียนและรับรองอากาศยาน

  • อากาศยานทุกลำต้อง จดทะเบียนและได้รับใบรับรองความสมควรเดินอากาศ จาก CAAT
  • เจ้าของอากาศยานต้องเป็นบุคคลสัญชาติไทยหรือ องค์กรที่มีผู้ถือหุ้นไทยเกิน 51%
  • มีข้อกำหนดด้าน การตรวจสอบและบำรุงรักษา ตามมาตรฐาน ICAO

การออกใบอนุญาตนักบินและเจ้าหน้าที่

ผู้ที่ทำงานด้านการบินต้องมีใบอนุญาตที่เกี่ยวข้อง

ประเภทใบอนุญาต ผู้ได้รับอนุญาต
ใบอนุญาตนักบินพาณิชย์ (CPL) นักบินที่ทำการบินพาณิชย์
ใบอนุญาตนักบินส่วนบุคคล (PPL) บุคคลทั่วไปที่ขับเครื่องบินส่วนตัว
ใบอนุญาตช่างอากาศยาน ช่างที่รับผิดชอบดูแลและซ่อมบำรุงอากาศยาน
ใบอนุญาตควบคุมจราจรทางอากาศ เจ้าหน้าที่ควบคุมการบินในสนามบิน
ใบอนุญาตผู้ควบคุมอากาศยานไร้คนขับ (Drone License) ผู้ใช้งานโดรนเชิงพาณิชย์

ข้อบังคับเกี่ยวกับอากาศยานไร้คนขับ (Drone)

สำหรับผู้ที่ต้องการใช้โดรน ต้องปฏิบัติตามกฎดังนี้:

ข้อบังคับ รายละเอียด
การลงทะเบียน ต้องลงทะเบียนกับ CAAT หากน้ำหนักโดรนเกิน 2 กิโลกรัม
ข้อห้ามพื้นที่บิน ห้ามบินใน สนามบิน, เขตพระราชวัง, สถานที่ราชการ
การขออนุญาต หากใช้เพื่อการพาณิชย์หรือการวิจัย ต้องขออนุญาตจาก CAAT
เพดานบินสูงสุด ห้ามบินสูงเกิน 90 เมตรจากพื้นดิน

บทลงโทษสำหรับการฝ่าฝืนกฎหมายการเดินอากาศ

การกระทำผิด โทษปรับ โทษจำคุก
บินโดยไม่มีใบอนุญาต สูงสุด 100,000 บาท ไม่เกิน 5 ปี
ใช้อากาศยานโดยไม่ได้รับอนุญาต สูงสุด 40,000 บาท ไม่เกิน 2 ปี
ฝ่าฝืนข้อกำหนดโดรน สูงสุด 50,000 บาท ไม่เกิน 1 ปี

มาตรการด้านความปลอดภัยทางอากาศ

พรบ.เดินอากาศให้ความสำคัญกับ:

  •  การกำกับดูแล สายการบินและสนามบิน ให้เป็นไปตามมาตรฐานสากล
  •  การตรวจสอบ ความปลอดภัยของเที่ยวบิน ภายในและระหว่างประเทศ
  •  การกำกับดูแล การปฏิบัติงานของบุคลากรด้านการบิน

การเปลี่ยนแปลงและอัปเดตกฎหมายการเดินอากาศ

เนื่องจากเทคโนโลยีการบินมีการพัฒนาอย่างรวดเร็ว จึงมีการปรับปรุงกฎหมายดังนี้:

  • เพิ่มข้อบังคับเกี่ยวกับโดรน และอากาศยานไร้คนขับ
  • กำหนดมาตรฐานความปลอดภัยของอากาศยานไฟฟ้า
  • ปรับปรุงสิทธิของผู้โดยสาร ในกรณีเที่ยวบินล่าช้าหรือถูกยกเลิก

คำถามที่พบบ่อย (FAQ)

Q: การใช้โดรนต้องขออนุญาตหรือไม่?
A: หากโดรนหนักเกิน 2 กิโลกรัม ต้องลงทะเบียนกับ CAAT และหากใช้เพื่อการพาณิชย์ต้องขออนุญาตก่อนใช้งาน

Q: ฝ่าฝืนกฎหมายโดรนมีโทษอะไรบ้าง?
A: ปรับสูงสุด 50,000 บาท หรือจำคุก ไม่เกิน 1 ปี

สรุป

พรบ.เดินอากาศ 2025 เป็นกฎหมายสำคัญที่ควบคุมการบินและอากาศยานในประเทศไทย ผู้ที่เกี่ยวข้อง เช่น นักบิน, เจ้าของอากาศยาน, ผู้ใช้โดรน ควรปฏิบัติตามกฎหมายเพื่อหลีกเลี่ยงบทลงโทษและเพื่อความปลอดภัยของการเดินอากาศ

อ้างอิงจาก: Drone Association Thailand