การควบคุมโดรนไม่ต่างจากการขับรถบนท้องถนน ที่ต้องมีใบอนุญาตและปฏิบัติตามกฎจราจรอย่างเคร่งครัด หากคุณเป็นนักบินโดรนมือใหม่หรือมือโปร การทำความเข้าใจขั้นตอนการขึ้นทะเบียนอย่างถูกต้องคือเกราะป้องกันโทษทางกฎหมายที่อาจตามมา
เหตุผลต้องขึ้นทะเบียนโดรน
โดรนทุกประเภทไม่ว่าจะติดกล้องหรือเป็นของเล่น ถูกจัดเป็น**“อากาศยานไร้คนขับ”** ภายใต้การกำกับของ สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (CAAT) และ สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (NBTC) การไม่ขึ้นทะเบียนมีโทษตาม พ.ร.บ.การเดินอากาศ พ.ศ. 2479 มาตรา 78 ระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับสูงสุด 40,000 บาท
3 องค์กรหลักที่ต้องขึ้นทะเบียน
- NBTC – ขึ้นทะเบียนคลื่นความถี่ควบคุมโดรน
- CAAT – ขึ้นทะเบียนผู้บังคับอากาศยาน
- บริษัทประกัน – ทำประกันความรับผิดต่อบุคคลภายนอกขั้นต่ำ 1 ล้านบาท
คู่มือขึ้นทะเบียน NBTC แบบ Step by Step
เตรียมเอกสาร
- สำเนาบัตรประชาชน
- รูปถ่ายโดรน (เห็นตัวเครื่องและ Serial Number)
- รูปรีโมตคอนโทรล (เห็นหมายเลขประจำเครื่อง)
- ใบเสร็จรับเงิน/ใบกำกับภาษี
ขั้นตอนออนไลน์
- สร้างบัญชีผู้ใช้บน เว็บไซต์ NBTC พร้อมยืนยันตัวตนด้วย OTP
- เลือกเมนู “ยื่นคำขออนุญาตฯ” > “ขึ้นทะเบียนอากาศยานไร้คนขับ”
- กรอกรายละเอียดโดรนครบทุกช่อง
- ระบุ Serial Number จากตัวเครื่อง
- เลือกคลื่นความถี่และกำลังส่ง
- กำหนดวัตถุประสงค์การใช้งาน (งานอดิเรก/ถ่ายภาพ/รายงานข่าว)
- อัปโหลดเอกสารในรูปแบบไฟล์ขนาดไม่เกิน 1 MB
- ชำระค่าธรรมเนียมผ่านช่องทางออนไลน์
ระยะเวลาดำเนินการ: 7 วันทำการ
ขึ้นทะเบียน CAAT ฉบับมือโปร
เอกสารสำคัญ
- กรมธรรม์ประกันภัย (วงเงิน 1 ล้านบาทขึ้นไป)
- รูปถ่ายโดรนและรีโมตคอนโทรล (เห็น Serial Number ชัดเจน)
วิธีดำเนินการ
- สมัครสมาชิกบน เว็บไซต์ CAAT
- เลือกเมนู “บุคคลธรรมดา” และกรอกข้อมูลน้ำหนักโดรน
- แนบเอกสารประกันภัยและรายละเอียดผู้บังคับโดรน
- ตรวจสอบสถานะผ่านเมนู “HISTORY”
เคล็ดลับ: กรณีโดรนน้ำหนักเกิน 2 กิโลกรัม ต้องสอบใบอนุญาตนักบิน UAV
รู้ก่อนบิน: พื้นที่ต้องห้ามและวิธีขออนุญาต
| ประเภทพื้นที่ | รายละเอียด | ตัวอย่างสถานที่ |
|---|---|---|
| สีแดง | ห้ามเด็ดขาด | รัศมี 9 กม. จากสนามบิน, พระบรมมหาราชวัง |
| สีเหลือง | บินได้ด้วยการขออนุญาต | เขตกรุงเทพมหานคร |
| สีเขียว | บินได้แบบมีเงื่อนไข | หมู่บ้าน/สถานที่เอกชน |
วิธีขออนุญาตบิน
- พื้นที่สีเหลือง: ยื่นคำร้องผ่านเว็บไซต์ CAAT พร้อมเอกสารรับรองจากเจ้าของพื้นที่
- พื้นที่สีเขียว: ขออนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากผู้ดูแลสถานที่
โทษทางกฎหมายสำหรับการไม่ลงทะเบียนโดรน
1. โทษจาก พ.ร.บ. การเดินอากาศ
- ฐานไม่ขึ้นทะเบียนอากาศยานไร้คนขับ: ระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 40,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
- ฐานบินในเขตหวงห้าม (เช่นใกล้สนามบินหรือเขตพระราชวัง): ปรับสูงสุด 50,000 บาท
2. โทษจาก พ.ร.บ. วิทยุคมนาคม พ.ศ. 2498
- ฐานใช้คลื่นความถี่โดยไม่ได้รับอนุญาต: ระวางโทษจำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
สรุป
การลงทะเบียนโดรนในประเทศไทยเป็นเรื่องที่จำเป็นเนื่องจากมีกฎหมายควบคุมการบินโดรนอย่างเข้มงวด หากไม่ลงทะเบียนจะถือว่าผิดกฎหมายตามพระราชบัญญัติการเดินอากาศ พ.ศ. 2479 และอาจมีโทษจำคุกหรือปรับได้. การลงทะเบียนต้องทำกับ สำนักงาน กสทช. สำหรับการใช้คลื่นความถี่, สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (CAAT) สำหรับการควบคุมการบิน, และต้องมี ประกันภัย ด้วย. การลงทะเบียนสามารถทำออนไลน์ได้และต้องเตรียมเอกสารหลายอย่าง เช่น สำเนาบัตรประชาชนและรูปถ่ายโดรน.
การขึ้นทะเบียนโดรนไม่ใช่แค่เรื่องกฎหมาย แต่คือการแสดงความรับผิดชอบต่อสังคม ใช้เวลาเพียง 10 นาทีในการยื่นเอกสารออนไลน์ คุณก็บินได้อย่างมั่นใจโดยไม่ต้องกังวลเรื่องค่าปรับหรือคดีความ!
อ่านเพิ่มเติม : ข้อบังคับสำหรับนักบินและโดรน
ข้อมูลอ้างอิง : Drone Association Thailand
